Dwór i park krajobrazowy w Boczkach Chełmońskich

Z Boczkami Chełmońskimi związana jest postać malarza Józefa Chełmońskiego herbu Prawdzic. Ojciec artysty, Józef Adam Chełmoński, dzierżawił majątek Boczki, wcześniej rodzina związana była z dworem Radziwiłłów w Nieborowie. To w folwarku w Boczkach Chełmońskich w dniu 7 listopada 1849 r. urodził się Józef Chełmoński i zamieszkiwał w nim do czasu wyjazdu do Warszawy, potem wielokrotnie wracał do swoich rodzinnych stron. Następnie po Chełmońskich dwór należał m.in. do Wilhelma Kesslera, a po 1923 r. do rodziny Chrzanowskich. To właśnie rodzina Chrzanowskich w miejscu modrzewiowego dworu zbudowali dwór murowany, który zachował się do dziś. Od ok. 1950 r. mieściła się tu szkoła podstawowa, która została przeniesiona ze względu na złe warunki nauki. Przez ten czas rezydencja popadła w ruinę. Obecnie stanowi własność prywatną Państwa Agaty i Jacka Kłosów.

Obecny dwór w Boczkach Chełmońskich wzniesiony został w 1930 r. stylu klasycyzującym. Obiekt usytuowany jest w obrębie parku. Został wzniesiony na planie prostokąta z dobudowanym do elewacji północnej skrzydłem. Budynek jest murowany z cegły, otynkowany, dwukondygnacyjny a skrzydło elewacji północnej – jednokondygnacyjne. Bryła budynku jest jednorodna, z otworem wejściowym na osi. Przy wejściu głównym znajduje się przeszklony ganek, wsparty na dwóch boniowanych filarach, z balkonem i balustradą. Nad balkonem – trójkątny tympanon. Dach jest czterospadowy a na dobudowanym skrzydle – trzyspadowy.

Obiekt wpisano do rejestru zabytków pod numerem 591 w dniu 28.07.1983 r.

Ku pamięci Józefa Chełmońskiego wybudowano obelisk, który znajduje się obok Kościoła Parafialnego w Boczkach Chełmońskich.

Park krajobrazowy w Boczkach Chełmońskich o powierzchni 2,88 ha, założony został w latach 1885-1890. Ma kształt prostokąta i podzielony jest w połowie ogrodzeniem: na część północną otaczającą szkołę i południową – wokół kaplicy. Park zachował charakter, jaki miał zapewne od założenia – skromnego, bezstylowego ogrodu ozdobnego, w układzie swobodnym. Wokół granic parku rozmieszczone były skupiny drzew, tworzące z trzech stron zwarte zadrzewienie. Do końca lat 20-tych na miejscu dzisiejszego klombu przed dworkiem, znajdował się staw (zasypany został z chwilą budowy dworku). Prawie bez ubytków przetrwał drzewostan z końca XIX w. Największe zmiany zaszły w części kościelnej parku, gdzie część drzew została usunięta. Pozostały licznie: topole białe, robinie akacjowe, jesiony wyniosłe, wiązy szypułkowe, klony, kasztanowce.

Obiekt wpisany został do rejestru zabytków decyzją nr 503 z 16.09.1978 r.